1940, 05-04 tot 5 mei 1945

1940-1945. Vier joodse Volewijckers vermoord

In vergelijking met ‘de stad’ had Amsterdam-Noord in 1941 een klein aantal joodse bewoners. Dat is goed te zien als je de stippenkaart van de hele stad vergelijkt met het detail van die kaart hierboven. Maar of het nu om veel of weinig mensen gaat, de meeste van hen werden gedeporteerd en vermoord. Daaronder waren ook vier Volewijckers.

De drie broers De Jong stopten niet vrijwillig met voetbal
Van de ledenadministratie van De Volewijckers zijn onder andere de kaarten van Marcus de Jong (1915), Nico de Jong (1918, zie foto) en Abraham de Jong (1922) bewaard. Ze woonden op Nieuwe Achtergracht 83’’’ (een van de zwarte plekken op de kaart hiernaast) en traden op 9 november 1940 toe tot de Volewijckers. Dat werd in het clubblad vermeld. Op hun inschrijfkaarten staat bij Bedankt: “Per 6 Oct. 41. Zie schrijven van 10 October 41”. Bij Bijzonderheden staat: “Afgevoerd op eigen verzoek wegens verbod aan joden, om deel te nemen aan openbare sportverrichtingen.”

 

Dat verbod ging na de afkondiging van 22 oktober 1941 officieel in, maar was al eerder van kracht: joden mochten geen lid van verenigingen zijn. In juni 1942 werd zelfs alle sportbeoefening door joden verboden. De voetballers De Jong bedankten dus niet vrijwillig als lid van De Volewijckers, het had geen zin lid te blijven en contributie te betalen als je niet mocht spelen.

Het gezin De Jong werd gedeporteerd en vermoord
Op de Nieuwe Achtergracht woonden de broers De Jong bij hun moeder Heintje Wagenaar (1893), samen met hun zussen Helena (1919) en Julia (1923). Hun moeder was in 1932 gescheiden van hun vader Samuel de Jong (1891). Heintje Wagenaar en Marcus de Jong werden na hun deportatie vermoord in Sobibor, Samuel de Jong en de kinderen Nico (zie foto), Helena (1919), Abraham en Julia de Jong (1923) werden vermoord in Auschwitz.

Samuel Knoop
Volewijcker junior Samuel Knoop (18-07-1924) staat vermeld op het gedenkteken van de K.N.V.B. als een van de door oorlogsgeweld omgekomen voetballers.  Op de familiefoto staat Samuel geheel links naast zijn ouders Klara Knoop-Degen en Lion Knoop, zijn oudere zus en jongere broer. Ze woonden op Nieuwe Hoogstraat 39 hs. Hij was kleermaker, mogelijk in de modezaak van zijn vader. Van het gezin was Samuel de enige die werd gedeporteerd. Hij was 18 toen hij op 30-09-42 in Auschwitz werd vermoord. De anderen overleefden de oorlog.
Bij de opstellingen van junioren en aspiranten wordt Samuel in september 1940 in het clubblad van De Volewijckers bij de reserves vermeld.

 

 

scan van kaart

Collectie: Stadsarchief Amsterdam

link naar bron